TÜRMOB’dan 'Kat karşılığı inşaatlarda KDV yükümlülüğü eşitlensin

Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı, KDV sadeleştirmeleri çalışmaları dahilinde "Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği'nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ Taslağı"nı görüşe açtı.

Sektörün merakla beklediği  söz konusu tebliğle, kat karşılığı inşaat işlerinde müteahhit ve arsa sahibinin KDV yükümlülüklerinden isteğe bağlı tam tevkifat uygulamasına, imalatçılar tarafından gerçekleştirilen ihracatta KDV iadelerinden demir çelik ürünlerinin tesliminde tevkifat oranlarına kadar pek çok konuda bazı düzenlemeler gerçekleştiriliyor.

Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB) Genel Başkanı Emre Kartaloğlu konuyla ilgili olarak çok önemli açıklamalar yaptı.

Emre Kartaloğlu yaptığı açıklamada söz konusu taslakta verilen örneklere ve hesaplamalarla ilgili olarak , "KDV Genel Uygulama Tebliği'nde yapılması planlanan değişikliğe göre, kat karşılığı inşaat sözleşmeleri kapsamındaki teslimlerde, müteahhit ile arsa sahibinin birbirlerine kesecekleri faturalarda tutarlar farklı hesaplanıyor." ddedi

Emre Kartaloğlu yaptığı açıklamada son zamanlarda sık sık gündeme gelen kat karşılığı inşaat sözleşmesi kapsamında konut ve arsa tesliminde emsal bedelin hesabında, müteahhidin arsa sahibine keseceği faturada maliyet bedeli için yüzde 10 emsal bedel hesaplandığını dile getirerek, arsa sahibinin mükellef olması durumunda arsa bedeli için, maliyet bedelinin yüzde 5 emsal bedel üzerinden hesaplandığını dile getirdi.

Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB) Genel Başkanı Emre Kartaloğlu, böylesi bir durumda müteahhit ile KDV mükellefi olan arsa sahibinin birbirlerine kesecekleri faturalarda KDV hariç tutarların farklı olacağını kaydetti ve şunları dile getirdi: "Kat karşılığı inşaat işi bir trampa olup, karşılıklı yapılan teslimlerin bedellerinin birbirine eşit olması gerekiyor. Bu kapsamda tebliğ taslağında yeniden düzenlemeye gidilmelidir." 

"Üretici ihracatçıların KDV iadelerinde süre sınırlaması getirilsin"

Tebliğ taslağında, "imalatçılar tarafından yapılan mal ihracında ihracat bedeline göre iade uygulaması"nda da değişiklik öngörüldüğüne değinen Emre Kartaloğlu konuyla ilgili olarak "Düzenleme kapsamında sektör ayrımı yapılmaksızın imal ettikleri malları doğrudan ihraç eden imalatçılar, ihracat teslimlerine ilişkin olarak yüklendikleri KDV tutarına bakılmaksızın ihracat bedelinin yüzde 10’una kadar devreden KDV tutarı ile sınırlı olarak iade talep edebileceklerdir. Bu durumda bazı konuların açıklığa kavuşturulması gerekmektedir." şeklinde konuştu.

Yaptığı açıklamada, söz konusu maddenin yürürlük tarihinin, yayımı tarihini izleyen ay başı olarak yazıldığını dile getiren Emre Kartaloğlu, yürürlük maddesinin bu biçimde kalmasının uygulamada sorunlara sebep olacağı uyarısını da yaptı.

Emre Kartaloğlu yaptığı açıklamada yürürlük tarihinden önce verilen KDV beyannameleri açısından düşünüldüğünde, bu beyannamelerde yüklenilen KDV bedeli yazılmasına rağmen henüz iade talebi oluşturulmamış beyannameler olduğunu dile getirerek, şöyle konuştu:

"Bu durumda mevcut haliyle bazı sorulara tebliğde yanıt bulunamamaktadır. Bu dönemler için düzeltme beyannamesi verilerek iade tutarı değiştirilip yeni uygulamadan yararlanılıp yararlanılamayacağına açıklık getirilmelidir. Ayrıca, KDV beyannamesinde ihracat istisnası tutarını yazmasına rağmen iade tutarı henüz belli olmadığı için yüklenilen KDV yazılmayan dönemler mevcuttur. Bu durumda olan beyannameler için yüklenilen KDV, yeni uygulamaya göre hesaplanabilecek midir? Bunlar ve bunlara benzer oluşabilecek durumlar nedeniyle bu maddenin yürürlük hükmünün ayrıntılı olarak açıklanması gerektiği değerlendirilmektedir."

Emre Kartaloğlu, söz konusu  bu uygulamadan faydalanılan iade talepleri için ise süre sınırı getirilmesi durumunda uygulamanın teşvik edileceğini ve vergi dairelerindeki iş yükünün azaltılacağını düşündüklerini de bildirdi.

Konuyla ilgili olarak yaptığı açıklamada bu kapsamda "artırımlı teminat uygulaması"nda 5 iş günü içerisinde "ön kontrol raporuna dayalı iade uygulaması"nda ise 10 iş günü içerisinde vergi dairesi tarafından iadenin sonuçlandırılması gerektiği örneğine değinen Emre Kartaloğlu konuyla ilgili olarak, "Uygulama içinde bu örneklere benzer bir süre sınırının getirilmesinin faydalı olacağı değerlendirilmektedir." diye konuştu.

Emre Kartaloğlu, ayrıca, ihracat yapıldıktan sonra bazen yurt dışındaki firma tarafından malın fiyatının değişmesi, talep edilen kalitede olmaması, iskonto gibi sebeplerle Türkiye’deki firma adına "debit note (borç dekontu)" düzenlenebildiğini belirterek, şöyle konuştu: "Aslında ihracat bedeli azalmaktadır. Böyle bir durumda iade tutarının ne olacağı konusunda tebliğde açıklama yapılmasının uygun olacağı değerlendirilmektedir."

1 Nisan 2022 tarihinden önce yapı ruhsatı alınan konutların ikinci el satışında KDV oranları

Emre Kartaloğlu, tebliğ taslağındaki, 1 Nisan 2022 tarihinde  önce yapı ruhsatı alınmış ya da kamu kurum ve kuruluşları ile bunların iştirakleri tarafından ihalesi gerçekleştirilmiş projeler dahilinde hayata geçirilen konutların, bu tarihten sonraki tesliminde genel KDV oranının uygulanacağına yönelik görüşün, 29 Mart tarihindeki Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı'na da aykırılık teşkil ettiğini belirtti.

Söz konusu kararda söz konusu konutlarla ilgili 150 metrekareden büyük konutlar için sınırlayıcı bir hüküm olmamasına rağmen tebliğ taslağıyla sınırlama getirildiğine değinen Emre Kartaloğlu, taslakta bulunan madde değişikliklerinin söz konusu konutların ilk teslimi açısından bir problem teşkil etmediğini belirtti.

Emre Kartaloğlu, buna rağmen 1 Nisan 2022 tarihinde önce yapı ruhsatı alınmış bir projeden 150 metrekareden küçük konut almış bir KDV mükellefinin 1 Nisan 2022 tarihinden sonra artık ilk teslim sayılmayan (ikinci el) bu konutu satması halinde KDV oranının ne olacağı konusunun taslak tebliğ düzenlemesinden anlaşılamadığını belirtti.

Emre Kartaloğlu yaptığı açıklamada bu sebeple 1 Nisan 2022 tarihinden önce yapı ruhsatı alınan konutların daha sonraki teslimlerinde (ikinci, üçüncü teslimler) hangi oranın uygulanacağının tebliğde açıklanması gerektiğine de değindi.