Türkiye ekonomisi yüzde 2.6 daraldı

İnşaat sektöründeki küçülme ekonomiyi vurdu.

2019 yılının ilk çeyrek döneminde Türkiye ekonomisi yüzde 2.6 daraldı. Aynı dönemde inşaat sektörü katma değeri yüzde 10.9 oranında düşüş gösterdi

Türkiye ekonomisi 2019 yılının Ocak-Mart döneminde yüzde 2.6 oranında daraldı. Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yayımlanan Dönemsel Gayrisafi Yurt İçi Hasıla I. Çeyrek verilerine  göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak 2019 yılının birinci çeyreğindeki düşüş geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 2.6 seviyesinde ölçüldü.

İnşaat sektörünün katkısında sert düşüş

TÜİK verilerine göre üretim yöntemiyle GYİH tahmini bu dönemde cari fiyatlarla yüzde 16 yükseldi ve 914 milyar 699 milyon TL oldu. Gayrisafa Yurt İç Hasılayı oluşturan faaliyetlerde ise inşaat sektörü katma değeri yüzde 10.9 oranındaki düşüşle dikkat çekti. 

2018 yılında durum neydi?

Türkiye ekonomisinin büyüme performansı, inşaat sektöründeki problemlerin aşılamaması sebebiyle belirgin biçimde düşüş eğilimine girdi. Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yayımlanan verilerde, Üretim yöntemine göre dört dönem toplamında elde edilen yıllı GSYH bir önceki yıla kıyasla yüzde 2.6'lık gelişme gösterdi.

İnşaat sektörü küçüldü

Yayımlanan verilere göre üretim yöntemine göre cari fiyatlarda GSYH 2018 yılında bir önceki yıla kıyasla yüzde 19.1 arttı ve 3 trilyon 700 milyar 898 milyon TL oldu. Gayrisafi Yurt İçi Hasılayı oluşturan faaliyetlerin analizinde ise zincirlenmiş hacim endeksi olarak tarım  sektörünnü katma değeri yüzde 1.3, sanayi sektörü ise yüzde 1.1 yükseldi. İnşaat sektörü ise yüzde 1.9 oranında azaldı. Toplam büyümeyi tetikleyen unsur ise yüzde 5.6 ile hizmetler sektöründe yaşandı.

2018 3. çeyrek verileri

Türkiye İstatistik Kurumu tarafından  yayımlanan Temmuz-Eylül 2018 III. Çeyrek Dönemsel Gayrisafi Yurt İçi Hasıla'daki ilk tahmin zincirlenmiş hacim endeksi olarak geçen yılın aynı çeyrek dönemine göre yüzde 1.6 artış gösterdi. TÜİK analizinde: "Üretim yöntemiyle Gayrisafi Yurt İçi Hasıla tahmini, 2018 yılının üçüncü çeyreğinde cari fiyatlarla %21,8 artarak 1 trilyon 13 milyar 453 milyon TL oldu." denildi

İnşaat sektöründeki kayıp

Gayrisafi Yurt İçi Hasılayı oluşturan faaliyetlere yönelik analizde 2018 yılının üçüncü çeyrek döneminde bir önceki yılın aynı çeyrek dönemine kıyasla yaşanan sınırlı artışı oluşturan faaliyetlere yönelik incelemede geçen yılın aynı çeyrek dönemine kıyasla zincirlenmiş hacim endeksi olarak tarım sektörünün toplam katma değeri yüzde 1, sanayi sektörünün yüzde 0.3 artış gösterdiği gözlemlendi. Ticaret, ulaştırma, konaklama ve yiyecek hizmet faaliyetlerinin toplamında oluşan hizmetler sektörünün katma değeri ise yüzde 4.5 artış gösterirken inşaat sektörü belirgin bir düşüş gösterdi. TÜİK verilerine göre inşaat sektöründeki düşüş yüzde 5.3 oldu. 

2. Çeyrek'te Ekonomi yüzde 5.2 büyümüştü

2017 yılı toplamında gösterdiği yüksek büyüme performansıyla Türkiye ekonomisinin itici gücü olarak nitelendirilen inşaat sektörünün katma değeri, 2017 yılının İkinci Çeyrek dönemine kıyasla yüzde 0.8 oranında arttı. Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yayımlanan Dönemsel Gayri Safi Yurtiçi Hasıla II. Çeyrek: Nisan-Haziran 2018 verilerine göre Gayrisafi Yurt İçi Hasıla yüzde 5.2 oranında artış gösterirken Üretim Yöntemiyle Gayrisafi Yurt İçi Hasıla Tahmini, 2018 yılının İkinci Çeyreğinde Carif Fiyatlarla yüzde 20.4 arttı ve 884 milyon 260 bin TL oldu.

Zincirlenmiş hacim endeksi ve faaliyetlerin katkısı

 Türkiye İstatistik Kurumu tarafından bugün yayımlanan verilere göre 2018 yılının ikinci çeyrek döneminde 2017 yılının aynı dönemine kıyasla zincirlenmiş hacim endeksinde tarım sektörünün toplam katma değerinde yüzde 1.5 oranında düşüş gözüktü. Sanayi sektörünün toplam katma değerinde yüzde 4.3, inşaat sektörünün katma değerinde ise yüzde 0.8 artış saptanırken, hizmetler sektörünün katma değerinde ise yüzde 8 artış görüldü. 

Yıllık Gayrisafi Yurt İçi Hasıla

Yine TÜİK tarafından hazırlanan Bağımsız Yıllık Gayrisafi Yurt İçi Hasıla 2017 verileri de yüzde 7.4'lük büyüme saptadı. Üretim yöntemine göre cari fiyatlarla GSYH 2017 yılında bir önceki yıla kıyasla yüzde 19.1 artış gösterdi ve 3 trilyon 106 milyar 537 milyon TL'ye ulaştı. En yüksek katkı yüzde 17.8 ile imalat sanayiinde yer alırken, toptan-perkande ticaret kara taşıtlarının ve motosikltlerin onarımı yüzde 11.9, inşaat ise yüzde 8.6'lık katkı sundu. 

Son dört yılın en yüksek ilk çeyrek büyümesinden sonra

İnşaat sektörünün büyüme eğilimindeki zayıflama, 2017'nin son çeyrek döneminin ardından 2018'in ilk üç aylık periyoduna da yansıdı. Özellikle geçen yılın 3'üncü çeyrek döneminde yüzde 18.7'lik büyüme performansı gösteren ve Türkiye ekonomisinin itici gücü olarak nitelendirilen inşaat sektörü, 4'üncü çeyrekte de 5.8'lik büyüme performansı göstermiş ve uzun bir süreden sonra ilk kez Türkiye ekonomisinin dönemsel büyüme performansının altında kalmıştı. Türkiye İstatistik Kurumu tarafından bugün yayımlanan Ocak - Mart 2018 dönemine ait Dönemsel Gayrisafi Yurt İçi Hasıla verilerine göre inşaat sektörü yüzde 6.9 oranında büyüme performansı gösterdi. İnşaat sektörü böylece 2017'nin son periyodunda olduğu gibi, yeniden Ekonomik Büyüme performansının altında kalmış oldu. 

Ekonomik büyüme 7.4, inşaat sektörünün büyümesi 6.9

Yayımlanan veriler, gayrisafi yurtiçi hasıla tahmininin 2018 yılının birinci çeyrek döneminde geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 7.4 oranında büyüme performansına işaret etti. Gayrisafi yurtiçi hasılayı oluşturan faaliyetlere ilişkin analizde ise en büyük katkıyı yüzde 10 ile hizmetler sektörü katma değerinin verdiği görüldü. Sanayi sektörü katma değeri yüzde 8.8 olurken, inşaat sektörü yüzde 6.9 oranında artış gösterdi. Tarım sektörünün katma değeri ise 2017 yılının birinci çeyrek dönemine kıyasla yüzde 4.6 oranında arttı. İnşaat sektörü yüzde 6.9'luk performans ile bir önceki çeyrek dönemde yaşanan 5.8'lik düzeye kıyasla kısmi bir iyileşme göstermiş oldu. Bu iyileşmeye karşın inşaat sektörü ekonomik büyümenin altındaki büyüme düzeyini ikinci döneme de yansıtmış oldu.

Üretim yöntemiyle gayrisafi yurtiçi hasıla tahmini yüzde 21'in üzerinde

Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre üretim yöntemiyle gayrisafi yurtiçi hasıla tahmini 2018 yılının birinci çeyrek döneminde cari fiyatlarla yüzde 21.9 arttı ve 792 milyar 691 milyon TL'ye ulaştı. 

2017'de ekonominin itici gücü olmuştu

İnşaat sektörünü son bir kaç aydır baskı altına alan temel problemler, Türkiye ekonomisi açısından en kritik veri olarak tanımlanan Dönemsel Gayrisafi Yurt İçi Hasıla istatistikleine de yansıdı. 2017 yılının 3'üncü çeyrek döneminde yüzde 18.7 büyüme ile Türkiye ekonomisinin "itici gücü" olarak gösterilen inşaat sektörü, yılın 4'üncü çeyrek döneminde yüzde 5.8'lik büyüme performansına geriledi. İnşaat sektörü böylece uzunca bir süreden bu yana ilk kez, Türkiye ekonomisinin dönemsel büyüme performansının altında kalmış oldu. Sektörün 2017 genelindeki büyüme eğilimi yüzde 8.9 olarak ölçüldü. 

2017'de ekonomi ve inşaat sektörünün büyüme eğilimleri

Türkiye İstatistik Kurumu tarafından bugün yayımlanan Dönemsel Gayrisafi Yurt İçi Hasıla -IV. Çeyrek dönemine ilişkin veriler, Türkiye ekonomisinin 2017 yılının 4'üncü çeyrek döneminde  7.3'lük büyüme yaşadığını gösterdi. Türkiye ekonomisinin yıl genelindeki büyüme performası yüzde ise yüzde 7.4 olarak gerçekleşti. Yıl genelinde inşaat sektörünün katma değeri  yüzde 8.9 artış gösterdi.  Bu rakam sanayi sektörü için  yüzde 9.2 olarak ölçülürken hizmetler sektörünün katma değeri ise yüzde 10.7 olarak belirlendi. Diğer taraftan 2017 yılında zincirlenmiş hacim endeksi olarak tarım sektörünün katma değeri ise yüzde 4.7 olarak saptandı. İnşaat sektörü 2016 yılını da yüzde 7.2 büyüme ile kapatmıştı. 

2017 yılı büyüme rakamları

- Ekonomi: yüzde 7.4
- Hizmetler: Yüzde 10.7
- Sanayi: Yüzde 9.2
- İnşaat:yüzde 8.9
- Tarım: Yüzde 4.7

İnşaat sektörü dönemsel makro büyüme rakamının altında

2017 yılının üçüncü çeyrek döneminde toplam katma değeri yüzde 18.7 oranında artış gösteren ve bu niteliğiyle Türkiye ekonomisinin itici gücü olarak nitelendirilen inşaat sektörü 2017 yılının 4'üncü çeyrek döneminde ise beklentilerin altında büyüme performansı sergiledi. Takvim etkisinden arındırılmış GSYH Zincirlenmiş hacim endeksinin 2017 yılının 4'üncü çeyrek döneminde bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 7.4 oranında, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksinin ise bir önceki çeyrek döneme kıyasla yüzde 1.8 yükseldiği bu dönemde, inşaat sektörünün toplam katma değeri yüzde 5.8 ile dönemsel düzeyin altında kaldı. Aynı dönemde tarim sektörünün toplam katma değeri yüzde 6, sanayi sektörünün katma değeri yüzde 8.8 ve hizmetler sektörünün katma değeri ise yüzde 9 oranında arttı. 

2017 4'üncü çeyrek katma değer artışı verileri

- Ekonomi: Yüzde 7.3
- Hizmet: yüzde 9
- Sanayi: Yüzde 8.8
- İnşaat: Yüzde 5.8
- Tarım: Yüzde 6

Kişi başına düşen gelir 38 bin TL'nin üzerinde

Diğer taraftan 2017 yılında kişi başına GSYH'de de bir önceki yıla kıyasla artış kaydedildi. 2016 yılı sonunda 32.676 TL ve ABD doları cinsinden de 10.807 doları olarak ölçülen kişi başına GSYH, 2017 yılı sonunda ise 38.660 TL ve 10.597 ABD doları olarak ölçülmüş oldu.